Geluid is voor ons misschien vanzelfsprekend, maar wat als je niets hoort? Dan gebruik je je zintuigen op een andere manier, zegt de dove muziekliefhebber Daniel Schoevaart. Of het nu gaat om ruige metal of het fijngevoelige liedje ‘Als de zomer sterft’ dat hij als sign dancer ‘vertaalde’ naar zijn moedertaal: gebarentaal.
Muziek voelt hij vooral in zijn torso, soms in zijn buik, soms in zijn borstkas of zijn schouders: ‘Een harde bas voel ik goed.’ Daniel Schoevaart (37) raakte doof door een hersenvliesontsteking toen hij vijftien maanden was. Zijn leven heeft er niet onder geleden vindt hij zelf. Sterker nog: hij ontwikkelde zich tot een enorme muziekliefhebber en ging meerdere jaren naar popfestival Lowlands. ‘Ik ben opgegroeid met de skate-cultuur, de alternatieve scene. Die muziek – rock, punk, metal – is wat harder, dus dat kan ik goed voelen. In de songs gaat het vaak over buitenbeentjes, daar kon ik me ook wel mee identificeren. Ik ging in eerste instantie met horende vrienden en werd verliefd op de sfeer van Lowlands: iedereen accepteerde elkaar voor wie hij was. Ik heb daarna dove vrienden meegenomen en die vonden het ook geweldig.’
Dove geluidskunstenaar
In het dagelijks leven is Daniel social-mediaspecialist bij een zorgcentrum voor oudere doven. In zijn vrije tijd is hij sign dancer. ‘Nou, misschien een groot woord, maar ik durf wel te zeggen dat ik artiest ben. Twintig jaar geleden ontdekte ik de Amerikaanse groep Rathskellar, een dans- en muziekgroep met dove artiesten. Wow, dacht ik, zo kan het dus ook. Ook geluidskunstenaar Christine Sun Kim is voor mij een inspiratiebron. Zij is doof en heeft daarom een heel eigen kijk op audio en op de vormgeving daarvan. Een eyeopener. Mijn doel met mijn eigen artistieke uitingen – ze noemen het sign dancer, ik zie het meer als het vertalen van liedjes – is te laten zien dat je geluid, wat onbereikbaar lijkt, toch vast kunt pakken en je eigen kunt maken. Ik heb dat gedaan bij het lied ‘Als de zomer sterft’ van de Vlaamse zangeres Dana Winner. Met twee vrienden heb ik daar een video van gemaakt, die al meer dan tienduizend keer is bekeken. Voor mij als doodgewone jongen is dat geweldig!’ Bekijk de video onderaan dit artikel.
Talent met handen
In Nederland hebben meer dan een half miljoen mensen gehoorproblemen. Dat varieert van oudere mensen die steeds slechter horen tot baby’s die doof geboren worden. Daniel zou het liefst zien dat dove mensen meer op de voorgrond treden. Daniel: ‘Ik vind het er bij de gemiddelde muziektolk niet zo mooi uit zien. Het is knap dat iemand een tweede of derde taal heeft geleerd, maar voor mij is het mijn moedertaal. Ik merk dat doven daarin een achterstand hebben. Daarom ben ik betrokken bij MuteSounds, een organisatie die een Academy heeft waar we het zelfvertrouwen van jonge doven laten groeien, hun kennis vergroten en onze ervaringen delen. Ik heb van MuteSounds de opdracht gekregen om meer dove rolmodellen te zoeken. Zo kwam ik bijvoorbeeld bij Theo Stoop terecht, ook een dove sign dancer. Hij is specifiek gericht op metal. Hij past helemaal in dat plaatje: zwart shirt, beetje lang haar en veel passie. Horende mensen hebben misschien een talent voor een bepaald instrument of hun stem, een sign dancer heeft dat talent met zijn handen, zijn lichaam en zijn mimiek. Als dat perfect is, kun je er uren naar kijken.’
